VIỆN NGHIÊN CỨU QUẢN LÝ KINH TẾ TRUNG ƯƠNG

CỔNG THÔNG TIN KINH TẾ VIỆT NAM

Tin mới

Phát triển các thể chế chính sách thúc đẩy thị trường đất nông nghiệp

26/02/2020 - 294 Lượt xem

Ngày 25-2, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (IPSARD) tổ chức Hội thảo "Phát triển các thể chế hỗ trợ thúc đẩy thị trường đất nông nghiệp ở Việt Nam". Tại đây, các chuyên gia đã đưa ra một số đánh giá thị trường đất nông nghiệp Việt Nam cũng như trao đổi về những vướng mắc trong thể chế phát triển thị trường từ vướng mắc chính sách, pháp luật đất đai; các thể chế hỗ trợ phát triển thị trường đất nông nghiệp; các vướng mắc trong quá trình thực hiện ở địa phương.

Những vướng mắc trong thị trường đất nông nghiệp

Theo ông Nguyễn Trung Kiên – Trưởng bộ môn nghiên cứu thị trường và ngành hàng - Viện IPSARD - nhận định, tại Việt Nam, thị trường đất nông nghiệp mới ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển. Hình thức chuyển nhượng, chuyển đổi quyền sử dụng đất trầm lắng, tỷ lệ mảnh đất của hộ nông dân có nguồn gốc từ chuyển nhượng chiếm chưa tới 10%. Hình thức góp vốn bằng quyền sử dụng đất ít phổ biến, thiếu bền vững và rủi ro cao.

Đánh giá những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình tập trung đất nông nghiệp ở Việt Nam, ông Nguyễn Văn Tốn, Vụ Nông nghiệp, Ban Kinh tế Trung ương, cho hay: Nhận thức về tập trung ruộng đất còn chưa thống nhất; Tổ chức thực hiện còn hạn chế. Trên thực tế, đã có hiện tượng một số dự án chưa bảo đảm mục đích tập trung ruộng đất để phát triển nông nghiệp quy mô lớn mà được lách luật để chuyển đổi mục đích sử dụng đất như chuyển thành khu đô thị hay khu, cụm công nghiệp.

Thị trường quyền sử dụng đất nông nghiệp còn sơ khai, thiếu minh bạch, chưa hấp dẫn, thậm chí có xu hướng giảm. Thị trường cho thuê đất kém hơn rất nhiều so với thị trường chuyển nhượng đất nông nghiệp. Ngoài ra, một số quy định của pháp luật còn chưa thúc đẩy thị trường quyền sử dụng đất nông nghiệp. Các hình thức tích tụ và tập trung đất còn ẩn chứa các yếu tố chưa bền vững.

Đồng quan điểm trên, ông Hoàng Vũ Quang, Phó Viện trưởng IPSARD cũng cho rằng: Đất đai Việt Nam khá manh mún, phân tán. Điều này gây ra hạn chế bất cập trong sản xuất nông nghiệp, không khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp.

“Mặc dù thời gian qua, Nhà nước đã có chủ trương chính sách tích tụ ruộng đất theo quy mô lớn, trong những năm gần đây đã có biến chuyển nhưng chưa đáp ứng được kỳ vọng. Nếu giải quyết được bài toán tích tụ ruộng đất thì mới có thể nâng cao được sức cạnh tranh”, ông Quang khẳng định.

Toàn cảnh Hội thảo "Phát triển các thể chế hỗ trợ thúc đẩy thị trường đất nông nghiệp ở Việt Nam".

Cần cơ chế cho thị trường đất nông nghiệp

Để xây dựng và phát triển thị trường đất nông nghiệp, ông Hoàng Vũ Quang cho rằng, theo kinh nghiệm ở các nước có thị trường đất nông nghiệp phát triển, bên cạnh chính sách pháp luật đất đai và các chính sách hỗ trợ khác, cần có các tổ chức hỗ trợ cung ứng hạ tầng phục vụ các giao dịch cho thị trường hoạt động như: hệ thống quản lý đất đai hiệu quả, quỹ/ngân hàng phát triển đất có đủ năng lực, thẩm quyền và động lực phát triển quỹ đất.

“Tạo môi trường hành lang pháp lý cho thị trường đất nông nghiệp vận hành tốt. Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ ưu đãi như: tín dụng, lao động… Bên cạnh đó, cần có hệ thống quản lý đất đai hiệu quả, minh bạch”, ông Hoàng Vũ Quang nói.

Còn theo ông Nguyễn Trung Kiên, Trưởng bộ môn nghiên cứu thị trường và ngành hàng - Viện IPSARD: Đất đai là yếu tố đầu vào quan trọng trong sản xuất nông nghiệp. Tích tụ đất đai được xem là tiền đề phát triển kinh tế hộ gia đình trong quá trình quá độ chuyển từ sản xuất nhỏ, tự cung tự cấp lên sản xuất lớn. Tập trung đất đai luôn được coi là một công cụ hoặc điểm xuất phát cho sản xuất hàng hóa quy mô lớn, tập trung, đầu tư khoa học công nghệ.

“Cần hoàn thiện, cập nhật hệ thống đăng ký đất đai. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia tích hợp, thống nhất trên cả nước… Về tăng cường vai trò của Trung tâm phát triển quỹ đất, cần xây dựng khung pháp lý và hoàn thiện tổ chức bộ máy, cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính, đảm bảo để Tổ chức phát triển quỹ đất hỗ trợ giao dịch đát nông nghiệp; thực hiện các chức năng cung cấp thông tin, cân đối cung cầu, kích thúc và hoàn thiện thị trường. Xây dựng cơ chế, tổ chức hỗ trợ xử lý tranh chấp giao dịch đất nông nghiệp, hợp đồng nông sản”, ông Nguyễn Trung Kiên khuyến nghị.

Nguồn: Báo Nhân dân

https://nhandan.com.vn/kinhte/tin-tuc/item/43389602-phat-trien-cac-the-che-chinh-sach-thuc-day-thi-truong-dat-nong-nghiep.html